Źródła zamknięte i otwarte

Źródłem promieniotwórczym nazywamy substancje wysyłające promieniowanie jonizujące w wyniku rozpadu promieniotwórczego. Źródła te można podzielić na dwa rodzaje: otwarte oraz zamknięte.

źródło promieniotwórczeŹródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Uran_%28pierwiastek%29#/media/File:HEUranium.jpg

Źródło zamknięte to substancja promieniotwórcza, która jest szczelnie zamknięta w wytrzymałej obudowie, odpornej na działanie czynników zamkniętych i zapobiegającej rozproszeniu substancji oraz uniemożliwiającej jej bezpośredni kontakt z otoczeniem. Źródło takie można wykorzystać jedynie jako źródło promieniowania, bez możliwości dostępu do substancji w nim zawartej.

Źródłem otwartym nazywamy samą substancję promieniotwórczą, która ze względu na właściwości fizyczne i/lub chemiczne jest wykorzystywana na przykład do przygotowywania roztworów lub wprowadzana do organizmów żywych w celu diagnostyki, badania lub leczenia.

Co ciekawe, przykładowo szklana butelka z cieczą promieniotwórczą zamknięta korkiem nie należy do źródeł zamkniętych, ponieważ w łatwy sposób może zostać uszkodzona, gdy np. upadnie na podłogę i spowodować skażenie. Zaliczamy ją zatem do źródeł otwartych.

O klasyfikacji źródła do źródeł otwartych zaważa przeznaczenie substancji promieniotwórczej i jej oczekiwany sposób użytkowania. W związku z tym nawet substancja zamknięta w stałym naczyniu jest traktowana jako źródło otwarte, jeśli przewidywane jest jej pobieranie z tego naczynia.

Skażenie a napromieniowanie

Pojęcia skażenia promieniotwórczego oraz napromieniowania są często mylone lub niepoprawnie stosowane zamiennie.

Napromieniowanie jest skutkiem poddania np. człowieka lub żywności działaniu promieniowania jonizującego pochodzącego ze źródeł sztucznych lub naturalnych znajdujących się w otoczeniu. Rozróżniamy napromieniowanie wewnętrzne (gdy źródło promieniowania znajduje się wewnątrz organizmu) oraz zewnętrzne (w przypadku kiedy źródło promieniowania pozostaje na zewnątrz organizmu).

Skażenie to występowanie rozproszonej substancji promieniotwórczej w jakimkolwiek miejscu poza źródłem promieniowania.

chmura-radioaktywna-skazenie-radioaktywneŹródło: http://polscott24.com/wp-content/uploads/2011/12/chmura-radioaktywna-skazenie-radioaktywne.jpg

Skażenia można podzielić na:

  • skażenia środowiska naturalnego (gleby, powietrza, ziemi, wody, fauny oraz flory);
  • skażenia środowiska pracy, np. powierzchni podłóg czy przyrządów;
  • skażenia odzieży;
  • skażenia osobiste ludzi.

Dodatkowo, skażenia osobiste dzielą się na zewnętrzne oraz wewnętrzne. Zewnętrzne to te, które występują na powierzchni ciała, natomiast skażeniami wewnętrznymi nazywamy skażenia powstałe na skutek dostania się substancji promieniotwórczej do wnętrza organizmu przez drogi oddechowe, przewód pokarmowy czy uszkodzenia skóry.