Sporo mówi się o tym, jak istotna jest ochrona przed promieniowaniem jonizującym. Podstawowa zasada ochrony radiologicznej ALARA głosi, że dawka promieniowania powinna być zawsze utrzymana na możliwie najniższym rozsądnym poziomie, pozwalającym uzyskać pożądany efekt.
Nowoczesne aparaty cyfrowe służące do wykonywania zdjęć panoramicznych umożliwiają skuteczną diagnostykę z zastosowaniem stosunkowo małej dawki promieniowania. Sprawiło to, iż stosowanie fartucha ochronnego podczas wykonywania zdjęć panoramicznych, dotąd tak powszechnie praktykowane, stało się kwestią dyskusyjną. Niektórzy naukowcy twierdzą, że fartuch ołowiany nie wpływa znacząco na wielkość dawki pochłoniętej przez organizm człowieka. Ponadto, w 2012 roku został opublikowany przez Europejską Akademię Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej dokument, w którym ogłoszono, iż nie istnieją dowody na konieczność używania fartuchów ochronnych podczas badań CBCT prowadzonych na potrzeby stomatologii. Jednocześnie, niewiele istniało opracowań potwierdzających, że obecność fartucha ołowianego podczas ekspozycji na promieniowanie nie ma wpływu na wielkość dawki pochłanianej przez pacjenta.
W związku z tym, przeprowadzono doświadczenie mające na celu zbadanie różnic w ilości pochłoniętego promieniowania podczas wykonywania zdjęcia panoramicznego z zastosowaniem fartucha ołowianego oraz bez niego. W tym celu wykorzystano fantom imitujący pacjenta o wzroście 175 cm oraz wadze 73,5 kg. W jego wnętrzu umieszczono 110 dozymetrów termoluminescencyjnych, których umiejscowienie odpowiadało lokalizacji tkanek i narządów szczególnie wrażliwych na promieniowanie jonizujące (m. in. mózgu, tarczycy, serca). Eksperyment przeprowadzono z wykorzystaniem dwóch aparatów panoramicznych- SCANDORA 3D marki Soredex oraz ProMax 3D marki Planmeca. Fantom został poddawany ekspozycjom z zastosowaniem wymienionych urządzeń zarówno z zastosowaniem fartucha ołowianego, jak i bez niego. Po każdej ekspozycji odczytywano wskazania dozymetrów, które na koniec zostały poddane analizie statystycznej. Wyeliminowano działanie czynników zewnętrznych, które mogłyby wpłynąć na różnice w odczytach pomiarów, ponieważ wszystkie czynności były przeprowadzane w jednym miejscu- Stomatologicznym Centrum Diagnostycznym we Freiburgu.
Wyniki doświadczenia wykazały, iż zastosowanie fartucha ochronnego podczas wykonywania zdjęcia panoramicznego nie ma istotnego wpływu na wielkość dawki pochłoniętej przez ciało pacjenta.
Źródło opracowania: dr n. med. Małgorzata Strycharz-Dudziak. Wpływ zastosowania fartucha ochronnego ołowiowego na wielkość dawki pochłoniętej podczas wykonywania zdjęcia panoramicznego. „Magazyn Stomatologiczny”, nr 5/2014, str. 94-95